काठमाडौ/नेपालगन्ज/दाङ , वैशाख
माओवादीको आमहडतालमा सहभागी झन्डै चार सय माओवादी कार्यकर्ता अव्यवस्थित बसोबास र खानपानबाट बिरामी परेका छन् । बिरामी पर्नेमा राजधानीमा ४०, नेपालगन्जमा ३ सय र दाङमा ४० जना छन् ।
झाडापखालाबाट बिरामी परी राजधानीका विभिन्न अस्पतालमा भर्ना भई उपचार गराउने आन्दोलनकारीको संख्या मात्र ४० भन्दा बढी छ । माओवादी स्वास्थ्यकर्मीद्वारा सञ्चालित शिविरमा अझै के कति आन्दोलनकारीको उपचार भइरहेको छ भन्ने खुल्न सकेको छैन ।
'शुक्रराज ट्रोपिकल तथा सरुवा रोग अस्पताल, टेकुमा मात्र आइतबार र सोमबार गरी २६ जना आन्दोलनकारी भर्ना गरिएका छन्,' स्वास्थ्य मन्त्रालय, इपिडिमियोलजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखाका निर्देशक डा. जीडी ठाकुरले भने, 'झाडापखालाको महामारी नफैलोस् भनेर हामी उहाँहरूसँग समन्वय गरिरहेका छौं ।' टेकुमा
दुई दिन गरी ८ जना भर्ना र १८ जनाको इमर्जेन्सीमा उपचार गरिएको छ ।
राजधानीकै मोडेल अस्पतालमा दुई दिनयता १२ जना झाडापखाला, पेट र टाउको दुख्ने समस्याले ग्रस्त आन्दोलनकारीको उपचार गरिएको अस्पतालका कार्यकारी निर्देशक डा. भरत प्रधानले बताए । डा. प्रधानका अनुसार स्वच्छ र शुद्ध खानपान लगायतका कारणले संक्रमण सुरु भएको हुन
सक्छ । क्लोरिन हाली शुद्ध नपारिएको ट्यांकरबाट ल्याएर खुवाइने पानी नपिउन पनि डा. प्रधानले सुझाव दिएका छन् । संक्रमणले भयावह रूप लिने आशंकामा इपिडिमियोलजीले विभिन्न माओवादी क्याम्पहरूमा झाडापखालाको औषधि माओवादी स्वास्थ्यकर्मीमार्फत पठाएको छ । डा. ठाकुरले शुद्घ पानीको अभावमा झाडापखालाको संक्रमण फैलिएको बताए ।
'हिजोदेखि बिरामी परें,' कोटेश्वरस्थित क्याम्पका एक कार्यकर्ताले भने, 'काँचो भात र पानीले पखाला चल्यो ।' आफूलाई 'अमित किराँती' बताउने ती युवा ओखलढुंगाबाट पाँच दिनअघि राजधानी आएका हुन् ।
सामान्य औषधि सेवन गर्दासमेत सञ्चो नभएपछि उनी आन्दोलनमा सहभागी हुन छाडी शिविरमै आराम गरिरहेका छन् ।
राजधानीमा मात्र नभई मुलुकको विभिन्न भागमा समेत माओवादी आन्दोलनमा संलग्न कार्यकर्ताहरू शुद्घ खाना र पानी तथा उचित बासस्थान अभावमा बिरामी पर्न थालेका छन् ।
नेपाल चिकित्सक संघले आमहडतालको पहिलो दिनै उपत्यका लगायतका ठाउँमा महामारी फैलिन नदिन आन्दोलनमा संलग्न माओवादी कार्यकर्तालाइ शुद्घ खाना, पानीसहित उचित बासस्थानको व्यवस्था गर्न माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाललाई आग्रह गरिसकेका छन् ।
संघका अध्यक्ष डा. केदारनरसिंह केसीले आन्दोलनकारीको स्वास्थ्यमा प्रतिकूल असर पर्न नदिन माओवादी र सरकारलगायतले तुरुन्त आवश्यक पहल गर्नुपर्ने बताए ।
नेपालगन्ज आएका करिब तीन सय आन्दोलनकारी बिरामी परेका छन् । धूलो, चर्को गर्मी र जथाभावी खानपिनले उनीहरू बिरामी परेको स्वास्थ्यकर्मीले बताएका छन् । 'बिरामी परेका तीन सय कार्यकर्ताको उपचार गराइसकेका छौं,' माओवादी बाँके सहइञ्चार्ज आईपी खरेलले भने, 'पेट र टाउको दुख्ने तथा झाडापखालाका बिरामी धेरै छन् ।'
आन्दोलन परिचालन कमिटीको प्राथमिक उपचार टोलीले उपचार गरे पनि २६ जनालाई भेरी अञ्चल अस्पतालमा उपचार गराइएको थियो । तीमध्ये ६ जनालाई अस्पताल भर्ना गरिएको छ ।
अव्यवस्थित बसोबास र अशुद्ध खाना र पानीका कारण आन्दोलनकारी बिरामी भएको हुनसक्ने भेरी अञ्चल अस्पतालका प्रमुख डा. विमल ढकालले बताए । 'गर्मीको बेला छ, खानपिन र बसाइमा ध्यान नदिए संक्रमण फैलिन्छ,' उनले भने । नेपालगन्ज र वरपरका ५० भन्दा बढी होटलमा सयौं माओवादी कार्यकर्ता कष्टसाथ सामूहिक रूपमा बस्दै आएका छन् । गर्मी र लामखुट्टेबाट पनि उनीहरू रातभर सुत्न सकिरहेका छैनन् । बिरामी पर्न थालेपछि केही आन्दोलनकारीहरू घर फर्केका छन् । कतिपयले आमसभाका लागि ल्याए पनि आफूहरूलाई नफर्काएर अलपत्र पारी आमहडतालमा प्रयोग गरिएको गुनासो गरेका छन् ।
दाङमा ४० आमहडतालका लागि रुकुमबाट दाङको तुलसीपुर ल्याइएका ४० जना माओवादी कार्यकर्ता आइतबार रातिदेखि बिरामी परेका छन् । उनीहरूमध्ये १५ जनाको अवस्था गम्भीर रहेको माओवादीले जनाएको छ ।
उपचारमा संलग्न अखिल नेपाल प्रगतिशील जनस्वास्थ्यकर्मी संघका रणेन्द्रविक्रम केसीका अनुसार उनीहरूमा आउँ, मासी, झाडापखाला, अपच र ज्वरोको संक्रमण देखिएको छ । हावापानी परिवर्तन र अव्यवस्थित खानपिनका कारण उनीहरू बिरामी परेको केसीले बताए । उनीहरूलाई तुलसीपुर बसपार्कनजिक राखेर जनस्वास्थ्यकर्मी संघका पदाधिकारीले उपचार गरिरहेका छन् ।
